نوروترانسمیتور و درمان بیماریهای گوارشی

با هدف قرار دادن یک نوروترانسمیتور اختصاصی که بروی سلولهای مغزی کنترل کننده ی دو عمل مجزای پانکراس تأثیر دارد، ممکن است بتوان به درمان  دارویی جدیدی برای بیماریهایی نظیر دیابت، سوءهاضمه (dyspepsia)  و رفلاکس gastro- esophagealدست یافت.

به گفته ی پرفسور Travagli: این تحقیق با آنچه قبل از این درمورد نورونهای مغزی کنترل کننده ی دستگاه گوارش گفته شده است، متفاوت است . این  تحقیق شواهد بیشتری را در پشتیبانی از این نظریه که مسیرهای نورونی  جداگانه ای اعمال گوناگون ارگانها را در لوله ی گوارش بالایی کنترل می کنند فراهم نموده است.

پانکراس دارای دو عملکرد جداگانه است: ترشح آنزیم های گوارشی و دیگری ترشح هورمونهایی نظیر انسولین و گلوکاگون . عصب واگ که از مغز منشاء می گیرد هر دو این اعمال را در پانکراس کنترل می کند.

 این عصب تغییرات شیمیایی و بیولوژیکی که در طول لوله ی گوارش اتفاق می افتد را تشخیص داده و بعد از تعبیر و جمع بندی این پیام ها، پاسخ مناسب را به  ارگان مربوطه ارسال می کند.

در مغز، این پیام ها به سلولهای عصبی می گویند که هریک از نورونها که بطور  اختصاصی ارگانهای خاصی را کنترل می کنند چه پاسخی را به آن ارگان ارسال  کنند برای مثال فرآیندهای هضم و آزاد شدن انسولین بر اساس پیامهای  تشخیص داده شده از لوله ی گوارش توسط نورونها تنظیم می شود.

نوروترانسمیتورها یا انتقال دهنده های عصبی در مغز و در ارگانهایی نظیر پانکراس، شبکه ی اعصابی که دریافت کننده ی این پیام ها می باشند را کنترل می کنند .

نوروترانسمیتورها مواد شیمیایی هستند که از نورونها آزاد می شوند و به نورونها امکان ارتباط با یکدیگر وسایر ارگانهای بدن را می دهند . یکی از این نوروترانسمیتورها ، گلوتامات  است که با پروتئین های خاصی بنام گیرندها که بروی سلولهای عصبی قرار دارند، اندرکنش می کند .  گلوتامات میتواند با انواع مختلفی از رسپتورها یا گیرنده ها اندرکنش کند.

یکی از اصلی ترین انواع این گیرنده ها ، رسپتورهای متابوتروپیک گلوتامات یا mGluRsاست . این نوع از گیرنده ها بسته به محل قرار گیری و عملکرد شان بروی سلولهای عصبی خود به سه زیر گروه یک، دو ، سه تقسیم بندی می شوند.

هدف این تحقیق  بررسی چگونگی عمل رسپتورهای mGluRs  بروی سیناپس های  عصبی است . این ساختارهای اختصاصی اجازه ی انتقال پیام از یک سلول به سلول دیگر را می دهند. هدف دوم این تحقیق بررسی موتورنورونهای مختلف  واگ  در کنترل ترشح انسولین از پانکراس و ترشحات آنزیمی پانکراس است (آیا توسط انواع مختلفی از نورونهای حرکتی کنترل می شوند یا نه؟)

نورونهای حرکتی سلولهایی از سیستم عصبی هستند که عملکرد حرکتی  پانکراس را از طریق عصب واگ کنترل می کنند.

گروه دو وسه  رسپتور mGluRsدرسیناپس هایی که هم می تواند  سلولهای عصبی واگ را تحریک و هم ممانعت کند، وجود دارد. سلولهای عصبی واگ پیام هایی را به پانکراس می فرستند ونتایج مختلفی بسته به اینکه کدام گروه  از رسپتورهای mGluRsتوسط گلوتامات تحریک می شوند، بدست می آید.

 هنگامیکه گلوتامات بروی گروه دوم یا سوم رسپتورهای mGluRsعمل می کند ، ترشح انسولین کاهش می یابد.

ترشح آنزیماتیک پانکراس تنها زمانی که گروه دوم از رسپتورهای mGluRsبوسیله ی گلوتامات فعال می شوند، افزایش می یابد.

 یافته های بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که mGluRsدرمسیرهای  پایه ی مغزی عصب واگ که کنترل کننده ی عملکرد پانکراس هستند بطور بسیار اختصاصی سازمان یافته اند .

دکتر Travagliمی گوید: این نوع مجزا از سازمان یافتگی به دانشمندان اجازه میدهد که داروهای اختصاصی برای هدف قراردادن مسیرهای عصبی اختصاصی عصب واگ را در بیماران مبتلا به اختلالات رفلاکس گوارشی، سوء هاضمه  ، گاستروپارزی و اختلالات اندوکرین و اگزوکرین پانکراس تولید نمایند.

محققین نتایج این کار تحقیقاتی را در شماره ی اخیر مجله ی journal of physiologyمنتشر کردند.

منبع: www.sciencedaily.com/releases/2012/12/121204145822.htm